Les facteurs explicatifs de l'adoption et de l'utilisation de la carte bancaire au Vietnam

Explicative factors influencing the use of the bank card in Vietnam

• Auteur / Autrice : Thi Thu Dang
• Direction : Jean-François Lemoine
• Type : Thèse de doctorat
• Discipline(s) : Sciences de gestion
• Date : Soutenance le 20/09/2013
• Etablissement(s) : Paris 1
• Ecole(s) doctorale(s) : École doctorale de Management Panthéon-Sorbonne (Paris ; 2012-....)
• Jury : Président / Présidente : Olivier Badot
• Jury : Examinateurs / Examinatrices : Jean-François Lemoine
• Jury : Rapporteur / Rapporteuse : Bernard Fioleau, Yves Négro

Mots clés

Mots clés contrôlés

Papier-monnaie

Comportement des consommateurs

Innovation

Vietnam

Cartes bancaires

Mots clés libres

Modèles de comportement

Carte bancaire

Vietnam

Innovation

Hành vi người tiêu dùng

Sự đổi mới

Thẻ ngân hàng

Vietnam

Innovation

Bank cards

Vietnam

Behavioral patterns

Résumé

Au Vietnam, le nombre des cartes bancaires émises qui évolue d'une façon spectaculaire, offre beaucoup d'opportunités commerciales aux banques. Cependant, la plus grande difficulté, à laquelle doit faire face le système bancaire du Vietnam, est l'utilisation traditionnelle de l'argent liquide par les habitants, Cette habitude s'avère difficile à modifier. En effet, malgré la carte et ses nombreux services comme le virement, le règlement des achats ... beaucoup de possesseurs de carte utilisent encore essentiellement du liquide. Dans l'espoir d'obtenir une meilleure compréhension des facteurs internes et externes aux consommateurs qui influencent l'utilisation de la carte bancaire, mon sujet a visé à identifier les facteurs explicatifs de l'utilisation de la carte bancaire par les consommateurs vietnamiens. Plusieurs études ont déjà été menées dans le domaine des cartes bancaires, en particulier concernant les facteurs qui influencent l'utilisation de la banque électronique chez les consommateurs. Dans le contexte des pays de l'Asie du Sud-Est, il y a néanmoins peu d'auteurs qui ont étudié ce sujet. Au Vietnam, aucune étude n'a tenté d'élaborer un modèle des facteurs explicatifs d l'utilisation de la carte bancaire. Par conséquent, il est nécessaire d'identifier les facteurs explicatifs de l'utilisation de la carte bancaire chez les Vietnamiens. Notre recherche s'appuie sur les différentes théories et modèles de comportement (Théorie de l'action raisonnée, théorie du comportement planifié, ... ), et les différents modèles d'utilisation des cartes bancaires réalisés dans quelques pays dans le monde. Associé à une étude qualitative auprès de 20 possesseurs de la carte réalisée au Vietnam, nous avons ensuite élaboré un modèle de recherche qui permet de vérifier la relation entre des facteurs internes, externes et l'attitude, et l'utilisation de la carte bancaire chez les consommateurs. Pour vérifier nos hypothèses de recherche, une lourde enquête quantitative sur 1350 consommateurs vietnamiens (possesseurs et non possesseurs) a été réalisée grâce au questionnaire administré en face à face. Les résultats de cette recherche ont montré que la perception de l'infrastructure nationale, le comportement des magasins qui acceptent la carte, la politique Marketing des banques émettrices, le leadership d'opinion, le sexe et l'âge influencent positivement l'attitude; alors que l'infrastructure nationale, le comportement des magasins qui acceptent la carte, la politique Marketing des banques émettrices, la compatibilité perçue, la possibilité d'observabilité, la possibilité d'essai, le leadership d'opinion, le sexe l'attitude influent positivement l'utilisation de la carte bancaire. L'analyse de l'influence de ces facteurs permet au gouvernement vietnamien ainsi qu'aux responsables des banques vietnamiennes d'identifier les stratégies à mettre en oeuvre pour stimuler l'utilisation des cartes. Par conséquent, ce sujet offre des perspectives intéressantes pour les acteurs économiques, ... en termes de stratégies de développement de l'utilisation de carte bancaire.

Ở Việt Nam, số lượng thẻ ngân hàng phát hành hiện nay tăng rất nhanh, đã mở ra nhiều cơ hộikinh doanh cho các ngân hàng. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất mà hệ thống ngân hàng ViệtNam gặp phải là thói quen sử dụng tiền mặt từ lâu đời trong dân cư. Thói quen này thật khóthay đổi. Thực tế, mặc dù đã có thẻ ngân hàng cũng như nhiều chức năng khác nhau gắn vớithẻ, nhiều chủ sở hữu thẻ vẫn chủ yếu thanh toán bằng tiền mặt. Với mong muốn hiểu đượcnhững nhân tố bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến việc sử dụng thẻ ngân hàng của ngườitiêu dùng, luận án này sẽ xác định những nhân tố giải thích cho việc sử dụng thẻ ngân hàng ởngười tiêu dùng Việt Nam.Nhiều nghiên cứu khác nhau đã đề cập đến thẻ ngân hàng, đặc biệt là những nhân tố ảnhhưởng đến việc dùng ngân hàng điện tử ở người tiêu dùng. Tuy nhiên, trong bối cảnh nhữngquốc gia Đông Nam Á, chỉ có số ít tác giả nghiên cứu vấn đề này. Nhất là tại Việt Nam, chưacó nghiên cứu nào thử phát họa mô hình những nhân tố giải thích cho việc sử dụng thẻ ngânhàng của người tiêu dùng Việt Nam.Mặc khác, nghiên cứu này dựa trên các lý thuyết và mô hình hành vi khác nhau, cũng như dựatrên các mô hình sử dụng thẻ ngân hàng ở một số quốc gia trên thế giới. Kết hợp với cuộcnghiên cứu định tính đối với 20 chủ thẻ ngân hàng, luận án này phát họa mô hình nghiên cứudựa trên các lý thuyết liên quan đến quan hệ giữa những nhân tố bên trong, bên ngoài và tháiđộ đối với việc sử dụng thẻ cũng như việc sử dụng thẻ ở người tiêu dùng.Để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu, cuộc nghiên cứu định lượng được thực hiện đối với1350 người tiêu dùng Việt Nam (người sở hữu và không sở hữu thẻ) nhờ vào bản câu hỏiđược phát trực tiếp.Kết quả cuộc nghiên cứu đã thể hiện rằng cảm nhận về hạ tầng quốc gia, về hành vi của cácđơn vị chấp nhận thẻ, về chính sách Marketing của các ngân hàng phát hành, khả năng dẫnđạo ý kiến, giới tính của người tiêu dùng có quan hệ đồng biến với thái độ đối với việc sửdụng thẻ cũng như việc sử dụng thẻ ngân hàng.Việc phân tích những nhân tố ảnh hưởng này cho phép chính phủ Việt Nam, cũng như cácnhà quản lý ngân hàng xác định các chiến lược nhằm kích thích việc sử dụng thẻ ngân hàng.Do đó, đề tài này mở ra viễn cảnh thú vị về mặt chiến lược phát triển sử dụng thẻ ngân hàng ởViệt Nam.

In Vietnam, the number of issued bank cards is in a changing dramatically, offering many business opportunities fi banks. However, the greatest challenge that faces the banking system of Vietnam is the usual or traditional use of cash' the inhabitants. This habit is difficult to change. Indeed, despite the card and its many services such as transfer, payment for goods ... many cardholders are still using essentially the cash. In the hope of obtaining a better understanding internal and external factors that influence the use of bank card among consumers, my subject is to identify factors the explain the use of the bank card by Vietnamese consumers. Factors influencing the use of electronic banking in general and especially the bank card among consumers are the focus of numerous studies. In the context of the countries Southeast Asia, there are nevertheless some authors who have studied this subject. Especially in Vietnam, no study h attempted to develop a model of factors explaining the use of the bank cards. Therefore, it is necessary to identify the factors explaining the use of bank cards among Vietnamese consumers. Moreover, our research is based on different theories and models involved (Theory of reasoned action, theory of planned behavior ... ), and different patterns of use bank cards performed in some countries in the world. Associated with a qualitative study of 20 cardholders achieved i Vietnam, we then developed a research model based on assumptions about the relationship between internal factor external factors and the attitude towards use, and the use of bank card among consumers. To test hypotheses of the research, a quantitative study of 1350 Vietnamese consumers (owners and non-owners) through the questionnaire administered face to face was performed. The results of this research showed that the perception of the nation infrastructure, the behavior of stores that accept the bank card, Marketing policy of issuing banks, leadership.